Portret van père Tanguy door Vincent van Gogh uit 1887
Postimpressionisme
Periode: 1886 tot 1914
Het post-impressionisme is een kunststroming die ontstond in de laatste decennia van de 19e eeuw, als reactie op het impressionisme. Waar impressionistische kunstenaars zich richtten op het vastleggen van vluchtige momenten, licht en kleur zoals waargenomen in de natuur, voelden postimpressionisten de behoefte om dieper te gaan. Ze wilden meer dan alleen de oppervlakte van de werkelijkheid tonen; ze wilden emoties, ideeën en symboliek uitdrukken in hun kunst.
Het post-impressionisme speelde een cruciale rol in de overgang van de 19e-eeuwse schilderkunst naar de modernere stromingen van de 20e eeuw, zoals het fauvisme, kubisme, en expressionisme.
De postimpressionisten openden de deur naar een bredere en meer subjectieve benadering van kunst, waarin de persoonlijke visie van de kunstenaar centraal stond.
De oorsprong
Het post-impressionisme kwam vooral voor in Europa, met name in Frankrijk, waar het ook zijn oorsprong vond. De beweging ontwikkelde zich in de late 19e eeuw, voornamelijk in steden als Parijs, die destijds het epicentrum van de kunstwereld vormden. Parijs was een belangrijk ontmoetingspunt voor veel van de toonaangevende kunstenaars van die tijd, waaronder Vincent van Gogh, Paul Cézanne, Paul Gauguin, en Georges Seurat, die allemaal een grote rol speelden in het definiëren van de post-impressionistische stijl.
Hoewel Frankrijk het centrum van de beweging was, verspreidde de invloed van het post-impressionisme zich ook naar andere delen van Europa. Bijvoorbeeld, de werken van Van Gogh en Gauguin hadden een grote impact op kunstenaars in Nederland en België, terwijl Cézanne's benadering van vorm en structuur kunstenaars in Duitsland en andere landen inspireerde.
Kenmerken van het Post-Impressionisme
Expressief kleurgebruik
Postimpressionisten gebruikten kleur niet alleen om natuurgetrouw te schilderen, maar ook om gevoelens en stemmingen uit te drukken. De kleuren waren vaak intenser en werden niet altijd op een realistische manier toegepast.
Vorm en structuur
In tegenstelling tot het impressionisme, dat vaak een losse en vluchtige stijl hanteerde, legden postimpressionisten meer nadruk op de structuur en opbouw van hun schilderijen. Ze gebruikten vaak duidelijke contouren en geometrische vormen om een gevoel van orde en samenhang te creëren.
Tahitiaanse vrouwen op het strand door Paul Gauguin uit 1891
De Engelsman in de Moulin Rouge door Henri de Toulouse-Lautrec uit 1892
Persoonlijke en symbolische inhoud
Postimpressionisten probeerden hun innerlijke emoties, gedachten en spirituele ideeën over te brengen in hun werk. Hun schilderijen bevatten vaak symboliek en verwijzingen naar persoonlijke ervaringen of bredere concepten zoals leven, dood, en spiritualiteit.
Diversiteit in stijl
De stroming kenmerkt zich door de diversiteit aan stijlen en benaderingen. Hoewel de kunstenaars als groep werden gezien, hadden ze elk hun eigen, unieke manier van werken en interpreteren van de werkelijkheid.
Dans in Bougival door Pierre-Auguste Renoir uit 1883
Vreugde van het leven door Suzanne Valadon uit 1911
Belangrijke kunstenaars en hun werk
Vincent van Gogh:
Van Gogh gebruikte intense kleuren en dynamische penseelstreken om zijn emoties uit te drukken. Zijn werk, zoals "Sterrennacht" en "De aardappeleters," zijn geladen met emotionele kracht en persoonlijke betekenis.
Paul Cézanne:
Cézanne wordt vaak gezien als de brug tussen het impressionisme en het kubisme. Hij experimenteerde met de weergave van ruimte en volume, zoals in zijn beroemde schilderijen van de Mont Sainte-Victoire, waar hij de natuur reduceerde tot geometrische vormen.
Paul Gauguin:
Gauguin was gefascineerd door primitieve culturen en zocht naar een meer spirituele benadering van kunst. Zijn werken, zoals "Waar komen we vandaan? Wie zijn we? Waar gaan we heen?" combineren felle kleuren met symbolische en exotische thema's, vaak geïnspireerd door zijn tijd in Polynesië.
Henri de Toulouse-Lautrec: Toulouse-Lautrec stond bekend om zijn schilderijen en lithografieën die het Parijse nachtleven vastlegden. Zijn werk kenmerkt zich door een energieke en vaak karikaturale stijl.
Suzanne Valadon:
Valadon vestigde zich samen met haar moeder in Montmartre in Parijs in 1870. Om wat geld bij te verdienen werkte ze als model voor de vele kunstenaars in deze wijk. Zo maakte Renoir in 1883 het beroemde schilderij La Danse à Bougival waar Valadon model voor stond. De grote postimpressionisten uit deze tijd waren haar leermeesters. Zij hielpen haar om tot een vooraanstaand kunstenares uit te groeien. Haar specialisme was naakten.