Dynamism of a Dog on a Leash door Giacomo Balla uit 1912
Futurisme
Periode: 1909 tot 1920
Het Futurisme is een avant-garde kunststroming die aan het begin van de 20e eeuw ontstond in Italië, als reactie op het traditionele denken en de kunst van die tijd. Het was een beweging die zich niet alleen beperkte tot de beeldende kunst, maar zich ook manifesteerde in literatuur, architectuur, muziek en film. In de schilderkunst kenmerkt het futurisme zich door een obsessie met snelheid, technologie, machines, beweging, en de moderne industriële samenleving.
Het futurisme kwam voort uit een groeiende fascinatie voor de snelle technologische vooruitgang en de veranderingen die de industrialisatie teweegbracht aan het begin van de 20e eeuw. De beweging was nauw verbonden met de ontwikkelingen in de wetenschap en technologie, zoals de opkomst van de auto, de trein en het vliegtuig, die de perceptie van tijd en ruimte drastisch veranderden. Het futurisme had als doel om de ervaring van deze nieuwe wereld te vangen in kunst. De futuristen geloofden in de vernietiging van oude tradities en waarden, en verhevigden hun passie voor snelheid, agressie, energie en moderne machines.
Het ontstaan
Het futurisme ontstond in 1909, toen de Italiaanse dichter Filippo Tommaso Marinetti zijn "Futuristisch Manifest" publiceerde in de Franse krant Le Figaro. Dit manifest markeerde het begin van de beweging en riep op tot het afbreken van oude tradities en het verheerlijken van de moderne wereld en technologie. Marinetti wilde een radicale breuk met het verleden, waarbij hij oorlog beschreef als "de enige hygiëne van de wereld" en het moderne leven op een dynamische en agressieve manier wilde omarmen.
Kenmerken van het Futurisme
Beweging en Dynamiek
Een van de belangrijkste kenmerken van futuristische schilderijen is het weergeven van beweging en dynamiek. Futuristen wilden het gevoel van snelheid en energie vastleggen door de bewegingen van objecten en mensen te fragmenteren en te herhalen.
Technologie en Moderniteit
Futuristische kunstenaars waren gefascineerd door de moderne stad, industrie en technologie. Ze verheerlijkten auto's, treinen, vliegtuigen en machines, en zagen deze als symbolen van vooruitgang.
La città che sale door Umberto Boccioni geschilderd tussen 1910-1911
Simultaneïteit en Fragmentatie
De futuristen probeerden het idee van "simultaneïteit" vast te leggen, waarbij verschillende momenten of bewegingen tegelijk worden weergegeven in één schilderij. Dit resulteerde vaak in werken die objecten en figuren in fragmenten lieten zien, alsof ze tegelijkertijd op meerdere plekken bestaan.
Gebruik van felle en levendige kleuren
De futuristen gebruikten vaak levendige en gedurfde kleuren om de energie en het tempo van de moderne wereld weer te geven. Ze wilden niet alleen beweging vastleggen, maar ook de emotionele energie van hun onderwerpen.
Afwijzing van traditionele perspectieven
In plaats van statische, realistische afbeeldingen van objecten of mensen, gebruikten de futuristen vervormde perspectieven en krachtige diagonale lijnen om het idee van beweging en snelheid te versterken.
Futurisme uitgelegd in dertig seconden
Belangrijke kunstenaars en hun werk
Umberto Boccioni :
Boccioni was een van de meest invloedrijke futuristische schilders en beeldhouwers. Hij was een fervent voorstander van het idee dat kunst dynamisch moest zijn en de kracht van de moderne tijd moest weerspiegelen.
Zijn belangrijkste werken zijn La città che sale (De opkomende stad) (1910-1911) en Forme uniche della continuità nello spazio (1913)
Giacomo Balla:
Balla speelde een grote rol in de ontwikkeling van de futuristische kunst en was gefascineerd door licht en beweging. Zijn werk markeerde een overgang van het pointillisme naar de abstracte beweging van het futurisme.
Zijn belangrijkste werken zijn Dynamism of a Dog on a Leash (Dynamiek van een hond aan de lijn) (1912) en Abstract Speed + Sound (Abstracte snelheid + geluid) (1913-1914)
Carlo Carrà :
Carrà was een van de belangrijkste theoretici van de futuristische beweging en schreef mee aan verschillende manifesten van de beweging. Zijn werk kenmerkt zich door de interesse in zowel de esthetiek van beweging als de impact van technologische vooruitgang.
Zijn belangrijkste werk is The Funeral of the Anarchist Galli (De begrafenis van de anarchist Galli) (1910-1911)
Gino Severini:
Severini werkte in Parijs en integreerde het futurisme met andere avant-garde bewegingen zoals het kubisme. Hij was sterk beïnvloed door de stad en het moderne leven.
Zijn belangrijkste werk is Armored Train in Action (Gepantserde trein in actie) (1915)